TOTEM – Tool om de totale milieu-impact van materialen te optimaliseren
De webgebaseerde rekentool TOTEM, gelanceerd in 2018, maakt het mogelijk om de milieu-impact van gebouwen over hun hele levenscyclus te beoordelen. De TOTEM-tool werd ontwikkeld in het kader van een samenwerking tussen de drie Belgische regionale overheden. Het consortium van VITO / EnergyVille, KU Leuven, WTCB, UC Louvain en ICEDD is momenteel verantwoordelijk voor de ondersteuning, updates en toekomstige ontwikkelingen van de TOTEM-tool.
TOTEM (“Tool om de totale milieu-impact van materialen te optimaliseren”) is een gebruiksvriendelijke webtool waarmee belanghebbenden in de bouw de milieu-impact van gebouwen en bouwelementen kunnen beoordelen gedurende de hele levenscyclus van een gebouw. De tool richt zich op bouwontwerpers en heeft als doel transparant en objectief te zijn. De basis voor de tool is een methode en expertmodel genaamd MMG (“Milieuprofiel van bouwelementen”), ontwikkeld met als doel om consequent een milieueffectbeoordeling uit te voeren van bouwelementen en gebouwen in België. De methode maakt gebruik van Life Cycle Assessment (LCA) en omvat verschillende milieu-indicatoren – waaronder die gebruikt in EN15804 – en een geaggregeerde enkele score op basis van de PEF-wegingsbenadering.
KENMERKEN VAN TOTEM:
- Gebruiksvriendelijk en transparant
- Gemakkelijk te interpreteren dankzij het gebruik van geaggregeerde scores
- Berekening op zowel gebouw als gebouwelement-niveau zijn mogelijk
- Bibliotheek van generieke gebouwelementen in lijn met Belgische bouwpraktijken
- Maakt het mogelijk verschillende gebouwoplossingen te vergelijken
Op dit moment is TOTEM vooral gebaseerd op generieke milieugegevens. Sinds 2020 kunnen ook gegevens van specifieke fabrikanten of brancheorganisaties afkomstig uit Environmental Product Declarations (EPD’s) worden geïntegreerd in TOTEM. Met deze functie kunnen TOTEM-gebruikers bouwoplossingen van verschillende fabrikanten vergelijken. Hierdoor kunnen architecten en aannemers weloverwogen keuzes maken met betrekking tot de milieu-impact van bouwmaterialen.
TOEKOMSTIGE KENMERKEN VAN TOTEM:
- Verdere integratie van specifieke data (EPD’s)
- Analyse van renovaties
- Beoordeling circulariteit
- Compatibiliteit met Building Information Modelling (BIM)
- Integratie met andere tools voor duurzaamheidsbeoordeling (bijv. BREEAM, GRO)
- Benchmark-analyse
De Rol van VITO / EnergyVille
VITO / EnergyVille is vanaf het begin in 2010 betrokken bij de ontwikkeling van de Belgische LCA-methode MMG en heeft de methode en het bijhorende rekenmodel in de loop der jaren geoptimaliseerd. VITO / EnergyVille droeg bij aan de ontwikkeling van TOTEM door de IT-ontwikkelaars te ondersteunen en de nodige data en rekenalgoritmen aan te leveren. De huidige activiteiten van VITO / EnergyVille focussen op het actualiseren en verder ontwikkelen van TOTEM en zorgen voor een correcte integratie van EPD’s in TOTEM.
